In de geneeskunde overheerst momenteel de gedachte van wat ik ‘de maakbaarheid’ noem. We hebben een bijna grenzeloos vertrouwen in de kennis en kunde van ‘de dokter’, die daarbij gesteund wordt door de inventieve en effectieve medicijnen van de farmaceutische industrie. De gestandaardiseerde testprocedures geven ons het vertrouwen, dat de pillen ons zullen helpen tegen ziekten, die ons lichaam binnendringen of interne biologische fouten verhelpen. Pillen, die immers met grootschalige onderzoeken hun werking hebben bewezen: Evidenced Based Medicine.’
En toch, als het nou niet lukt om van je klachten af te komen? Dan kan opereren een uitkomst zijn. Neem nu het voorbeeld van transplantatie van een schedel. Een kunststofschedel gemaakt door een 3D-printer. Een fantastisch staaltje van verworven kennis en kunde in de geneeskunde. Bijzonder dat men -in het voorbeeld van een zeldzame botziekte -waarbij het schedelbot steeds dikker werd en daardoor de hersens uiteindelijk ‘knel kwamen te zitten’- zo goed geholpen kan worden. Dat kan ons het idee geven dat we vanuit maakbaarheid onze gezondheid kunnen regelen. Denk daarbij bijvoorbeeld ook aan maagoperaties, nierdialyse, open hart operaties; maar ook de vervanging van een heup, knie of hartklep.
Soms lijkt het alsof we vergeten dat dit allemaal mogelijk is vanwege de werking van ons zelfregulerend vermogen en dat ons biologisch systeem continu bezig is zijn eigen evenwicht op orde te houden. Biologica! Het lijkt of we vergeten zijn dat we daar ons zwaartepunt moeten leggen. We dreigen verblind te worden door de mogelijkheden die de technologie ons biedt waarbij we voorbij gaan aan het feit dat we nog niet eens een grassprietje kunnen maken. Daarom breng ik graag een van de kernpunten van integrale geneeskunde -geformuleerd door de AVIG- onder de aandacht:
De mens is een wezen dat samenhang vertoont in al zijn functies en met zijn omgeving. Overeenkomstig de aard van de mens is er instandhouding, groei en ontwikkeling door het dynamisch in balans houden van alle functies door zelfregulatie. Zelfregulatie berust op het zogenaamde zelfherstellend, zelfgenezend of zelfhelend vermogen, dat individueel van aard is en aanwezig is in ieder levend wezen.
Integrale geneeskunde beoogt voor de patiënt het beste uit de geneeskunde in zich te verenigen. Integrale geneeskunde maakt dankbaar gebruik van de moderne technologieën uit de reguliere geneeskunde. Voor de betreffende patiënte is een nieuwe schedel fantastisch; laten we echter niet vergeten dat dit alleen maar kan vanwege ons zelfregulerend vermogen; de potentie tot zelfherstel van het lichaam. Concreet betekent dit dat huid, bloedvaten, zenuwen, etc. zich dienen te herstellen. Het dichtgroeien van een (operatie)snee lijkt misschien wel vanzelfsprekend, maar is niet vanzelfsprekend.